در سفره عقد چه چیزهایی هست و هرکدام نشان از چیست

یکی از سنن قدیمی ایرانی هنگام عقد، پهن کردن سفره عقد است. در این سفره لوازمی چیده می شود و معمولا زوج ها برای برگزاری مراسم عقد و یا عروسی خود بر سر همین سفره نشسته و به خطبه عقد گوش می دهند. در ایران باستان هر وسیله ای که سر سفره عقد قرار داده می شد گواه مطلبی بود و اصطلاحا بی حکمت نبود و در رسم و رسوم و سنن پیشینیان ما هر وسیله ای که بر سر این سفر گذاشته می شود معنای ویژه و خاصی داشت.

سفره عقد

پهن کردن سفره عقد یک رسم پر معنا و سنتی ایرانی است که از پیشینیان ما به یادگار مانده است. پهن کردن سفره ی عقد یکی از قدیمی ترین رسوم ایرانی است که همچنان در اکثر شهرهای ایران هنگام جاری شدن خطبه عقد پهن می شود. سفره سنتی عقد حاوی شش ظرف مختلف است که هر کدام محتوای وسیله ای می باشد. این وسایل اغلب به منظور  آرزوی سعادت و نیکبختی برای زوج جوان در سفره قرار می گیرد. ترکیباب یا وسایلی که در این سفره می گذارند هرکدام نشان گر مطلبی است و اصطلاحا حکمتی دارد که به مرور زمان تغییرات بسیار کمی در آن ایجاد شده اما اصل وسایل به همان شکل حفظ شده است. کمتر کسی از حکمت این اجزا و وسایل اطلاع دارد. در واقع پهن کردن سفره ی عقد به نوعی تبریک ویژه و آرزوی نیکبختی برای عروس و داماد است که البته از این مراسم پر معنا تنها بخش ظاهری آن حفظ شده است.

وسایلی که سر سفره عقد گذاشته می شود

اولین وسیله خود سفره است که به صورت پارچه ای تزیین شده پهن می شود و سایر وسایل بر روی این سفره چیده می شوند. جنس این سفره پارچه ایست و بسته به سلیقه افراد تزیین می شود و یا ساده پهن می شود. آیینه و شمعدان، یکی از اصلی ترین وسایل خرید عقد است و در بالاترین نقطه ی سفره قرار می گیرد به طوری که عروس و داماد هنگام گوش کردن خطبه عقد خود را در آن ببینند. قرآن که کتاب آسمانی است و بر سر هر سفره عقدی قرار داده می شود و از ارکان اصلی سفره عقد می باشد. شمع های روشن از جمله وسایلی است که بر سر سفره عقد به چشم می خورد. شاخه نبات که از گذشته تا به امروز تغییرات زیادی بر روی طراحی و تزیین آن انجام شده است یکی از وسایل زیبای سفره های عقد محسوب می شود، جام عسل که معمول است عروس و داماد مقداری از آن را بعد از جاری شدن خطبه در دهان هم می گذارند. سکه و تخم مرغ از دیگر وسایلی است که بر سر این سفره گذاشته می شود. گردو و بادام و فندق که با وجود خوراکی بودن با تزیینات زیاد سر سفره قرار می گیرد. میوه، گل، حلقه، کله قند، اسپند و ... نیز از دیگر اجزای سفره عقد می باشند.

حکمت وسایل سفره های عقد چیست؟

هر کدام از وسایلی که نام برده شد بی دلیل بر سر سفره قرار نمی گیرد. به عنوان مثال آیینه و شمعدان نشانه ای از زلالی و پاکی دل های عروس و داماد دارد و شمع های روشن آرزوی داشتن زندگی گرم و روشن برای عروس و داماد است. قرآن برای تحکیم پیوند در پناه کتاب آسمانی است و شاخه نبات به عنوان شیرینی دوران زندگی استفاده می شود، عسل برای شیرین کامی است و تخم مرغ با تزیینات رنگی مختلف برای تداوم نسل است. سکه نماد افزایش رزق و روزیست و معمولا با رنگ های طلایی و نمادین بر سر سفره قرار می گیرد، گردو و فندوق و بادام را برای گسترده بودن نعمات الهی بر سر سفره قرار می دهند. همچنین گردو نماد طولانی بودن عمر برای زوجین است و سایر میوه هایی که بر سر سفره گذاشته می شود نماد بهره مندی عروس و داماد از نعمتهای بی دریغ و طبیعی الهی است. معمولا این میوه ها سیب و انار هستند.

گل ها و حلقه

حلقه ازدواج از وسایل مهم در عقد است و عروس و داماد بر سر سفره این حلقه ها را به دست یکدیگر می اندازند تا نشان دهند که پیوندشان بر قرار شده است. تزیین این حلقه ها هم بسیار مهم  است. گل آرایی ها از دیگر ارکان سفره های عقد است و زیبایی و شادابی را برای سفره ی عقد هدیه می آورد.